Vak: Muziek                                                                                                                                                                                                                                                                     Deelvraag: Wat zijn strijdliederen en noem een aantal voorbeelden

Inleiding

Strijdliederen zijn al eeuwenoud. Het meest is bekend over strijdliederen uit de vijftiende eeuw en later omdat ze vanaf die tijd werden opgeschreven en verspreid. In de 80-jarige oorlog zijn er in Nederland vele Geuzenliederen ontstaan. De Nederlandse edelen en hun medestanders die in opstand kwamen tegen het katholieke Spanje noemden zich Geuzen.  Onder het volk ontstonden liedjes die over de ontwikkeling van de geschiedenis gingen. Veldslagen werden bezongen, en de liedjes waren vaak troostend of juist klaaglijk bedoeld. Ook werd de vijand er vaak in bespot. Bekende geuzenliedjes zijn: “Merck toch hoe sterck” over de strijd bij Bergen op Zoom, “O Nederland let op uw saek”, maar het meest bekende geuzenlied is het Wilhelmus, wat tegenwoordig nog steeds het Volkslied van Nederland is. Dit lied is het oudste volkslied ter wereld wat nog in gebruik is. We weten niet zeker wie het geschreven heeft omdat het een (in die tijd) verboden lied was.

Strijdliederen

Waar werden strijdliederen voor gebruikt:

• Oproepen tot strijd
• Motiveren van troepen
• Uiting van verzet
• Creëren van eendrachtig gevoel
• Roemen van geschiedenis

In de oorlogen werden de liedjes gebruikt onder troepen om ze meer te motiveren voor de strijd. Je kreeg er adrenaline van, je voelde je meer één met elkaar. Vaak werd er ook gezongen over de heldendaden van vroeger, ook ter motivatie om hetzelfde te kunnen bereiken.

Een bekend voorbeeld van een strijdlied is ook de Marseillaise. Nu het volkslied van Frankrijk, in die tijd werd het gezongen door de troepen uit Marseille toen zij Parijs binnenliepen na de Franse Revolutie. Later, in de tijd van Napoleon, werd het lied verboden (omdat dit een teken van verzet was), maar vanaf 1878 werd het weer toegestaan.

In de tweede Wereldoorlog zijn er ook beroemde strijdliederen geweest. Onder andere het Horst-Wessel lied, wat veel gebruikt werd door de Duitse soldaten wanneer zij door de straten marcheerden. Dit lied is tot op de dag van vandaag in Duitsland en Oostenrijk verboden, vanwege het Nazi-verleden. Ook het lied “Morgenrood” werd door de Nederlandse radio vaak gedraaid als teken van verzet en steun aan het Nederlandse volk.

Moderne strijdliederen

Heidevolk

Ik ken zelf ook nogal wat strijdliederen. Zoals van de Nederlandse band Heidevolk. Dit is een band uit Gelderland en die zingen veel over de Nederlandse geschiedenis en strijd. Een voorbeeld hiervan is het nummer “Karel van Egmond” die in 1492 graaf van Gelre en hertog van Zutphen was en beroemd werd door zijn verzet tegen Karel V. En dit volgende nummer van Heidevolk is een echt strijdlied.

Dit volgende nummer is ook van Heidevolk en is ook een echt strijdlied.

Pink Floyd

Ook ben ik in 2011 naar Roger Waters ( Pink Floyd ) in het Gelredome in Arnhem geweest. Daar werd The Wall uitgevoerd. Dit is een rockopera uit 1980 waarin ook veel over de oorlog gezongen wordt. Voor deze uitvoering hadden ze het stuk actueel gemaakt met beelden van de oorlogen in het Midden-Oosten. Ik ben een groot fan van Pink Floyd en vond het erg spectaculair maar ook wel een beetje eng want die beelden waren echt. Het heeft vooral een grote indruk nagelaten, maar ik ben wel heel erg blij dat ik er geweest ben.

Zoals The Wall, wat eigenlijk een groot protest is tégen de oorlog, zijn er nog vele liederen die een protest zijn tegen strijd en oorlog.

The Beatles, en in het bijzonder John Lennon, waren fel tegen de oorlog in Vietnam (en andere oorlogen), en het wereldberoemde festival Woodstock was een massaal geluid om de oorlog in Vietnam te beëindigen en de troepen terug naar huis te halen. Steeds vaker hebben mensen muziek aangepakt om hun mening op die manier te laten horen. Hieronder een voorbeeld: